Üriner Sistem (Boşaltım Sistemi)

Üriner Sistem (Boşaltım Sistemi)

Üriner sistem, vücutta biriken atık maddeleri ve fazla suyu idrar yoluyla dışarı atarak homeostazı (vücut içi dengenin korunması) sağlamaktan sorumlu bir sistemdir. Bu sistem, böbrekler, üreterler, mesane ve üretradan oluşur.

 

1. Üriner Sistem Organları ve Yapıları

• Böbrekler:
  • Fonksiyon: Kanı süzerek idrar üretirler. Atık maddelerin ve fazla suyun kandan ayrılmasını sağlar. Böbrekler ayrıca elektrolit dengesini ve asit-baz dengesini düzenler.
  • Yapılar: Böbreklerde nefron adı verilen filtreleme birimleri bulunur. Nefronlar glomerulus ve tübüllerden oluşur. Glomerulus, kandan süzme işlemini gerçekleştirir.
• Üreterler:
  • Fonksiyon: Böbreklerden üretilen idrarı mesaneye taşır. Her böbrekten bir üreter çıkar.
  • Yapılar: Üreterler uzun ve ince tüpler olup, idrarı peristaltik hareketlerle taşır.
• Mesane:
  • Fonksiyon: İdrarı toplar ve depolar. Mesane doldukça idrarı dışarı atmak için kasılır.
  • Yapılar: Mesane kasları idrarın saklanmasını ve gerektiğinde dışarı atılmasını sağlar.
• Üretra:
  • Fonksiyon: İdrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlar. Erkek ve kadın üretraları farklı uzunluklara sahiptir.
  • Yapılar: Üretra, mesaneden idrarı dışarı taşıyan tüptür.

 

2. İdrar Üretim Süreci

• Filtrasyon: Kan, böbreklerdeki glomerulus adı verilen filtreleme birimlerinden geçerken, su, elektrolitler ve atık maddeler süzülür. Bu süreçte büyük moleküller ve hücreler kandan ayrılır.
• Reabsorbsiyon: Süzülen sıvı, böbrek tübüllerinden geçerken ihtiyaç duyulan su ve elektrolitler tekrar kana geri emilir. Bu süreç, vücutta gerekli besinlerin ve suyun korunmasını sağlar.
• Sekresyon: Böbrek tübüllerinde bazı maddeler (örneğin, bazı ilaçlar ve atık ürünler) kandan tübüllere eklenir ve idrarın içine bırakılır.
• İdrar Atımı: İdrar, böbreklerden üreterler aracılığıyla mesaneye taşınır. Mesane dolduğunda sinirler tarafından tetiklenen reflekslerle idrar dışarı atılır.

 

 

Tablolar

Organ/Yapı	Fonksiyon	Önemli Yapılar
Böbrekler	Kanı süzer, idrar üretir	Nefron, glomerulus, tübüller
Üreterler	İdrarı böbreklerden mesaneye taşır	-
Mesane	İdrarı depolar ve dışarı atılmasını sağlar	Mesane kasları
Üretra	İdrarı vücuttan dışarı atar	-

 

 

Sınavda Çıkabilecek Noktalar

• Böbreklerin Yapısı ve Fonksiyonu: Nefronlar, glomerulus, tübüller, filtrasyon, reabsorbsiyon ve sekresyon.
• İdrar Üretim Süreci: Filtrasyon, reabsorbsiyon, sekresyon ve idrar atımı.
• Üriner Sistem Organları: Böbrekler, üreterler, mesane, üretra.

 

 

Örnek Sorular ve Çözümleri

1. Soru:

Soru: Hangi yapı kanı süzerek idrar üretir?

• A) Üreter
• B) Mesane
• C) Üretra
• D) Böbrekler

Cevap: D

Açıklama: Böbrekler, kandan atık maddeleri ve fazla suyu süzerek idrar üretir. Diğer yapılar idrarın taşınması ve depolanması ile ilgilidir.

 

2. Soru:

Soru: İdrar üretiminde reabsorbsiyon süreci hangi yapıda gerçekleşir?

• A) Glomerulus
• B) Tübüller
• C) Mesane
• D) Üretra

Cevap: B

Açıklama: Reabsorbsiyon, böbrek tübüllerinde gerçekleşir. Bu süreçte ihtiyaç duyulan su ve elektrolitler kandan tübüllere geri emilir.

 

3. Soru:

Soru: Hangi organ, idrarı depolamak için işlev görür?

• A) Üreter
• B) Böbrekler
• C) Mesane
• D) Üretra

Cevap: C

Açıklama: Mesane, idrarı depolar ve gerektiğinde dışarı atılmasını sağlar. Diğer organlar idrarın üretimi ve taşınması ile ilgilidir.

 

4. Soru:

Soru: İdrarın vücuttan dışarı atılmasını sağlayan yapı hangisidir?

• A) Böbrekler
• B) Üreterler
• C) Mesane
• D) Üretra

Cevap: D

Açıklama: Üretra, mesaneden idrarı vücuttan dışarı taşıyan tüptür. Diğer yapılar idrarın üretimi ve depolanması ile ilgilidir.