Servet-İ Fünun Edebiyatı

Servet-i Fünun Edebiyatı Nedir?

Servet-i Fünun Edebiyatı, 19. yüzyılın sonlarında, II. Abdülhamit dönemi sansür baskısına karşı edebi bir tepki olarak ortaya çıkan bir edebiyat akımıdır. 1896-1901 yılları arasında, Recaizade Mahmut Ekrem'in teşvikleriyle, Servet-i Fünun dergisi etrafında toplanan genç yazarlar ve şairler bu dönemin temsilcileri olmuşlardır. Bu dönem edebiyatı, Fransız edebiyatının etkisi altında, bireysel ve toplumsal konulara modern bir yaklaşımla eğilmiştir.

 

Temel Özellikler:

• Batı Etkisi: Fransız edebiyatının özellikle parnasizm ve sembolizm akımlarının etkisi belirgindir.
• Sanat için Sanat: Sanatın toplum için değil, sanat için yapılması gerektiği görüşü benimsenmiştir.
• Dil ve Üslup: Ağır, süslü ve sanatlı bir dil kullanılmıştır. Arapça ve Farsça kelimeler yoğun olarak yer alır.
• Bireysel Konular: Aşk, ölüm, tabiat sevgisi, yalnızlık gibi bireysel ve lirik temalar ön plandadır.
• Toplumsal Konular: II. Abdülhamit'in baskıcı yönetimi nedeniyle toplumsal konular dolaylı olarak işlenmiştir.

 

Türler ve Temsilciler:

• Şiir: Şiirler, estetik ve sanat değeri yüksek, duygu yüklü ve bireysel temalar üzerine kuruludur. Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin önemli şairlerdendir.
• Roman: Realizm ve natüralizm akımlarının etkisinde kalınarak yazılan romanlar, toplumsal ve bireysel sorunları ele alır. Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf bu dönemin önemli romancılarındandır.
• Hikaye: Hikayelerde, bireyin iç dünyası, hayal kırıklıkları, aşk ve tabiat gibi konular işlenmiştir. Halit Ziya Uşaklıgil'in hikayeleri örnek verilebilir.
• Tiyatro: Bu dönemde tiyatro, diğer türlere nazaran daha az gelişmiştir. Hüseyin Suat Yalçın önemli isimlerdendir.

 

Temsilciler ve Eserler:

• Tevfik Fikret: Modern Türk şiirinin kurucularındandır. "Rübab-ı Şikeste" adlı eseriyle tanınır. Şiirlerinde aşk, doğa, ölüm gibi temalar işler.
• Cenap Şahabettin: Şiirlerinde sembolist akımın etkisi görülür. "Tamat" adlı şiir kitabıyla tanınır. Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir.
• Halit Ziya Uşaklıgil: Türk edebiyatının önemli romancılarındandır. "Aşk-ı Memnu", "Mai ve Siyah" adlı romanlarıyla tanınır. Realist ve natüralist akımların etkisindedir.
• Mehmet Rauf: Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı olan "Eylül"ün yazarıdır. Romanlarında bireyin iç dünyasını işler.

 

 

Tablolar

1. Servet-i Fünun Edebiyatı Türleri ve Temsilcileri

Tür	Temsilciler	Eserler	Özellikler
Şiir	Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin	"Rübab-ı Şikeste", "Tamat"	Estetik, bireysel temalar
Roman	Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf	"Aşk-ı Memnu", "Mai ve Siyah", "Eylül"	Realizm, natüralizm, bireysel ve toplumsal sorunlar
Hikaye	Halit Ziya Uşaklıgil	"Bir Yazın Tarihi"	Bireysel iç dünya, hayal kırıklıkları
Tiyatro	Hüseyin Suat Yalçın	"Kirli Çamaşırlar"	Daha az gelişmiş tür, toplumsal eleştiriler

 

 

2. Temsilciler ve Eserleri

Temsilci	Eserler	Özellikler
Tevfik Fikret	"Rübab-ı Şikeste"	Modern Türk şiirinin kurucusu, bireysel temalar
Cenap Şahabettin	"Tamat"	Sembolizm, sanat için sanat
Halit Ziya Uşaklıgil	"Aşk-ı Memnu", "Mai ve Siyah"	Realist ve natüralist romanlar
Mehmet Rauf	"Eylül"	İlk psikolojik roman

 

 

Hap Bilgiler

• Servet-i Fünun Edebiyatı: 19. yüzyılın sonlarında, Batı etkisinde gelişen bir edebiyat akımıdır.
• Türler: Şiir, roman, hikaye, tiyatro.
• Temsilciler: Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin, Halit Ziya Uşaklıgil, Mehmet Rauf.

 

 

Sınavda Çıkabilecek Noktalar

• Temsilciler ve Eserler: Servet-i Fünun Edebiyatı'nın önemli temsilcilerini ve eserlerini bilmek.
• Türler ve Özellikleri: Şiir, roman ve hikaye türlerinin özelliklerini ve önemli yazarlarını anlamak.
• Batı Etkisi: Batı edebiyatının Servet-i Fünun Dönemi'nde edebiyat üzerindeki etkilerini öğrenmek.

 

Örnek Sorular ve Çözümleri

1. Soru: Servet-i Fünun Edebiyatı'nın modern Türk şiirinin kurucusu olarak kabul edilen şairi kimdir?

• A) Halit Ziya Uşaklıgil
• B) Cenap Şahabettin
• C) Tevfik Fikret
• D) Mehmet Rauf

Cevap: C

Açıklama: Tevfik Fikret, modern Türk şiirinin kurucularından biri olarak kabul edilir.

 

2. Soru: Aşağıdaki eserlerden hangisi Halit Ziya Uşaklıgil tarafından yazılmıştır?

• A) "Eylül"
• B) "Tamat"
• C) "Aşk-ı Memnu"
• D) "Rübab-ı Şikeste"

Cevap: C

Açıklama: "Aşk-ı Memnu", Halit Ziya Uşaklıgil tarafından yazılmış bir romandır.

 

3. Soru: Servet-i Fünun Edebiyatı'nda sembolist akımın etkisiyle yazılmış şiirleriyle tanınan şair kimdir?

• A) Tevfik Fikret
• B) Cenap Şahabettin
• C) Halit Ziya Uşaklıgil
• D) Mehmet Rauf

Cevap: B

Açıklama: Cenap Şahabettin, sembolist akımın etkisiyle yazdığı şiirleriyle tanınır.

 

4. Soru: Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı olan "Eylül"ün yazarı kimdir?

• A) Tevfik Fikret
• B) Cenap Şahabettin
• C) Halit Ziya Uşaklıgil
• D) Mehmet Rauf

Cevap: D

Açıklama: "Eylül" adlı eserin yazarı Mehmet Rauf'tur ve bu eser Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı olarak kabul edilir.