Fiilimsi

Fiilimsi, fiil kök veya gövdesinden türemiş, ancak fiil gibi yüklem olarak kullanılmayan sözcüklerdir. Fiilimsiler, cümlede çeşitli işlevlerde bulunarak fiil, isim veya sıfat gibi görev yapabilir. Fiilimsi kullanımı, cümlede farklı anlam ilişkileri kurar ve dilin zenginliğini artırır.

 

1. Fiilimsilerin Türleri:

• İsim Fiil (Ad Fiil):
  • Tanım: Fiil kök veya gövdesine ek getirilerek oluşturulan isim türündeki fiilimsilerdir. İsim fiiller, cümlede isim olarak görev yapar.
  • Ekler: -me, -ma, -iş, -ış, -uş, -üş
  • Örnekler:
    • "Yüzme" (yüzmek fiilinden türetilmiş isim fiil)
    • "Görüş" (görmek fiilinden türetilmiş isim fiil)
  • Açıklama: İsim fiiller, fiil köklerinden türetilerek bir isim gibi kullanılırlar ve cümlede özne, nesne veya yüklem olabilirler.
• Sıfat Fiil (Ortaç):
  • Tanım: Fiil kök veya gövdesine ek getirilerek oluşturulan ve sıfat olarak kullanılan fiilimsilerdir. Sıfat fiiller, isimleri nitelendirir veya belirler.
  • Ekler: -en, -an, -ar, -ir, -mış, -miş, -muş, -müş
  • Örnekler:
    • "Koşan" (koşmak fiilinden türetilmiş sıfat fiil)
    • "Görmüş" (görmek fiilinden türetilmiş sıfat fiil)
  • Açıklama: Sıfat fiiller, fiil köklerinden türetilerek sıfat gibi kullanılır ve isimlerin önünde yer alarak onları nitelendirir.
• Zarf Fiil (Bağ Fiil):
  • Tanım: Fiil kök veya gövdesine ek getirilerek oluşturulan ve zarf olarak kullanılan fiilimsilerdir. Zarf fiiller, eylem, durum veya zamanı belirtir.
  • Ekler: -erek, -arak, -meden, -madan, -ince, -dıkça, -ınca, -ken
  • Örnekler:
    • "Koşarak" (koşmak fiilinden türetilmiş zarf fiil)
    • "Görmeden" (görmek fiilinden türetilmiş zarf fiil)
  • Açıklama: Zarf fiiller, fiil köklerinden türetilerek zarf gibi kullanılır ve cümlede eylemin nasıl yapıldığını, ne zaman yapıldığını veya hangi şartlarda yapıldığını belirtir.

 

 

Tablolar

Fiilimsi Türü	Tanım	Ekler	Örnekler
İsim Fiil	Fiil kökünden türetilerek isim olarak kullanılan fiilimsilerdir	-me, -ma, -iş, -ış, -uş, -üş	"Yüzme," "Görüş"
Sıfat Fiil	Fiil kökünden türetilerek sıfat olarak kullanılan fiilimsilerdir	-en, -an, -ar, -ir, -mış, -miş, -muş, -müş	"Koşan," "Görmüş"
Zarf Fiil	Fiil kökünden türetilerek zarf olarak kullanılan fiilimsilerdir	-erek, -arak, -meden, -madan, -ince, -dıkça, -ınca, -ken	"Koşarak," "Görmeden"

 

 

Hap Bilgiler

• İsim Fiil: Fiil kökünden türetilerek isim olarak kullanılan fiilimsidir.
• Sıfat Fiil: Fiil kökünden türetilerek sıfat olarak kullanılan fiilimsidir.
• Zarf Fiil: Fiil kökünden türetilerek zarf olarak kullanılan fiilimsidir.

 

 

Sınavda Çıkabilecek Noktalar

• Fiilimsilerin türleri ve kullanıldıkları işlevler.
• Fiilimsi eklerinin fiil köklerine nasıl eklendiği ve anlam değişiklikleri.
• Fiilimsilerin cümlede nasıl kullanıldığı ve oluşturduğu anlam ilişkileri.

 

 

Örnek Sorular ve Çözümleri

1. Aşağıdaki cümlelerde hangi fiilimsi türü kullanılmıştır?
   • A) "Koşarak geldi." (Zarf Fiil)
   • B) "Görüş bildirdi." (İsim Fiil)
   • C) "Yüzme antrenmanı yaptı." (İsim Fiil)
   • D) "Görmüş kişi geldi." (Sıfat Fiil)

Cevap: A) Koşarak geldi.
Açıklama: "Koşarak" zarf fiil olarak, eylemin nasıl yapıldığını belirtir.

2. Aşağıdaki cümlede hangi fiilimsi türü kullanılmıştır?
   • A) "Yüzme çok iyi bir spor."
   • B) "Görüşler farklı olabilir."
   • C) "Koşarak zayıfladım."
   • D) "Görmüş olduğum yer."

Cevap: B) Görüşler farklı olabilir.
Açıklama: "Görüş" isim fiildir ve isim olarak kullanılmıştır.

3. Aşağıdaki cümlede hangi fiilimsi türü kullanılmıştır?
   • A) "Koşarak yoruldum."
   • B) "Yüzmeyi sevdim."
   • C) "Görmüş kişi geldi."
   • D) "Eğlenerek geçirdik."

Cevap: D) Eğlenerek geçirdik.
Açıklama: "Eğlenerek" zarf fiildir ve eylemin nasıl yapıldığını ifade eder.

4. Aşağıdaki cümlede hangi fiilimsi türü kullanılmıştır?
   • A) "Koşmuş insan." (Sıfat Fiil)
   • B) "Yüzme." (İsim Fiil)
   • C) "Görmeden." (Zarf Fiil)
   • D) "Koşarak." (Zarf Fiil)

Cevap: A) Koşmuş insan.
Açıklama: "Koşmuş" sıfat fiildir ve isimleri nitelendirir.