Konu Özeti

Tarih bilimi, geçmişte yaşamış insanların faaliyetlerini, bu faaliyetlerin nedenlerini ve sonuçlarını inceleyen bir bilim dalıdır. Tarih ve zaman konusu, tarih biliminin temel kavramlarını ve tarih yazımında kullanılan yöntemleri kapsar. İşte bu konunun başlıca noktaları:

1. Tarih Nedir?
   • Geçmişteki olayları, kişileri ve toplumları inceleyen bilim dalıdır.
   • Geçmiş olayları kronolojik sırayla ele alır ve neden-sonuç ilişkisini araştırır.
2. Tarihin Özellikleri:
   • Süreklilik ve Değişim: Tarih sürekli olarak ilerler ve değişir.
   • Neden-Sonuç İlişkisi: Tarihi olaylar neden-sonuç ilişkisi içinde incelenir.
   • Kronoloji: Tarihi olaylar kronolojik sıraya göre incelenir.
3. Tarihin Kaynakları:
   • Birincil Kaynaklar: Olayların yaşandığı dönemde oluşturulan kaynaklardır (mektuplar, belgeler, anıtlar).
   • İkincil Kaynaklar: Olayların yaşandığı dönemin sonrasında oluşturulan kaynaklardır (tarih kitapları, makaleler).
4. Zaman ve Takvim:
   • Miladi Takvim: Bugün dünyada en yaygın kullanılan takvimdir. Başlangıcı Hz. İsa'nın doğum yılı kabul edilir.
   • Hicri Takvim: İslam dünyasında kullanılan takvimdir. Başlangıcı Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicreti kabul edilir.

Hap Bilgiler:

• Tarih bilimi: Geçmişteki olayları neden-sonuç ilişkisi içinde, kronolojik sıraya göre inceler.
• Miladi Takvim: Hz. İsa'nın doğum yılı başlangıç kabul edilir.
• Hicri Takvim: Hz. Muhammed'in hicreti başlangıç kabul edilir.
• Birincil Kaynak: Olayların yaşandığı dönemde oluşturulan kaynaklar (mektuplar, belgeler).
• İkincil Kaynak: Olayların yaşandığı dönemin sonrasında oluşturulan kaynaklar (tarih kitapları, makaleler).

 

Soruları Çözümleri İçin İpuçları:

1. Kronolojik Sıra:
   • Tarih sorularında olayların kronolojik sırasına dikkat etmek önemlidir. Olayların tarih sırasını doğru bilmek, doğru yanıtları bulmayı kolaylaştırır.
2. Anahtar Kelimeler:
   • Soruda geçen önemli tarihler, isimler ve olaylar anahtar kelime olarak kullanılmalıdır. Bu anahtar kelimeler doğru cevabı bulmanıza yardımcı olacaktır.
3. Neden-Sonuç İlişkisi:
   • Tarihi olayların nedenleri ve sonuçları arasındaki ilişkiyi anlamak, soruları daha kolay çözmenizi sağlar. Bir olayın neden gerçekleştiğini ve ne gibi sonuçlar doğurduğunu bilmek önemlidir.
4. Kaynakların Türü:
   • Birincil ve ikincil kaynaklar arasındaki farkı bilmek, tarih sorularını çözerken önemli bir avantaj sağlar. Kaynağın türüne göre soruyu analiz etmek doğru cevaba ulaşmanıza yardımcı olur.

• Tarihin Kaynakları:

Kaynak Türü	Örnekler
Birincil Kaynak	Mektuplar, belgeler, anıtlar, günlükler
İkincil Kaynak	Tarih kitapları, makaleler, araştırmalar

 

Örnek Sorular ve Çözümleri

Soru 1:

Soru: Tarihin temel kaynakları arasında hangisi birincil kaynak olarak kabul edilir? a) Tarih kitapları
b) Araştırma makaleleri
c) Anıtlar
d) Kronolojik cetveller

Çözüm: Birincil kaynaklar, olayların yaşandığı dönemde oluşturulan kaynaklardır. Bu nedenle doğru cevap c) Anıtlardır.

Soru 2:

Soru: Miladi takvim hangi olayın başlangıcı olarak kabul edilir? a) Hz. Muhammed'in doğumu
b) Hz. Muhammed'in hicreti
c) Hz. İsa'nın doğumu
d) Roma İmparatorluğu'nun kuruluşu

Çözüm: Miladi takvim, Hz. İsa'nın doğum yılı başlangıç kabul edilerek oluşturulmuştur. Bu nedenle doğru cevap c) Hz. İsa'nın doğumudur.

Soru 3:

Soru: Tarihi olayların kronolojik sıraya göre incelenmesi aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir? a) Neden-sonuç ilişkisi
b) Süreklilik ve değişim
c) Tarih yazıcılığı
d) Kronoloji

Çözüm: Tarihi olayların kronolojik sıraya göre incelenmesi, olayların zaman içindeki sıralamasını belirlemek için kullanılır. Bu nedenle doğru cevap d) Kronolojidir.

Soru 4:

Soru: Aşağıdaki bilgilerden hangisi birincil kaynak değildir? a) Bir hükümdarın yazdığı günlük
b) Bir savaş sırasında yazılmış mektuplar
c) Bir antik kentin kazılarında bulunan tabletler
d) 20. yüzyılda yazılmış bir tarih kitabı

Çözüm: Birincil kaynaklar, olayların yaşandığı dönemde oluşturulan kaynaklardır. 20. yüzyılda yazılmış bir tarih kitabı ise olayların yaşandığı dönemin sonrasında oluşturulmuş olup, ikincil kaynak niteliğindedir. Bu nedenle doğru cevap d) 20. yüzyılda yazılmış bir tarih kitabıdır.

Soruların Çözümü ve Açıklaması:

1. Soru 1 Çözümü:
   • Anıtlar, birincil kaynak kategorisinde yer alır çünkü olayların yaşandığı dönemde oluşturulmuşlardır.
2. Soru 2 Çözümü:
   • Miladi takvimin başlangıcı Hz. İsa'nın doğum yılı kabul edilmiştir.
3. Soru 3 Çözümü:
   • Kronoloji, tarihi olayların zaman içindeki sırasını inceleyen alandır.
4. Soru 4 Çözümü:
   • Tarih kitapları ikincil kaynaklardır çünkü olayların yaşandığı dönemin sonrasında oluşturulmuşlardır. Bir hükümdarın yazdığı günlük, savaş sırasında yazılmış mektuplar ve antik kentin kazılarında bulunan tabletler ise olayların yaşandığı dönemde oluşturulmuş birincil kaynaklardır.